Lymfoedeem

Wat is lymfoedeem?

Lymfoedeem betekent letterlijk: vochtophoping. Het vocht in de huid en de onderliggende weefsels hoopt zich op door een stoornis in het lymfestelsel.  Het lymfestelsel bestaat uit lymfeknopen, lymfeklieren en lymfeknopen. Het weefselvocht, bestaande uit opgeloste eiwitten, afvalstoffen en schadelijke deeltjes, wordt opgenomen door de lymfvaten.
De lymfevaten vervoeren het vocht naar de lymfeknopen of lymfeklieren. Lymfeknopen en lymfeklieren bevinden zich vooral in ze hals, oksels en de liezen, en vernietigen schadelijke deeltjes en afvalstoffen.

Hoe ontstaat lymfoedeem?

Lymfoedeem kan ontstaat door een aangeboren afwijking in het lymfestelsel (primair) of door een invloed van buiten af waardoor het lymfestelsel beschadigd is (secundair). 
Bij primair lymfoedeem kan er spraken zijn van te weinig lymfevaten, te smalle lymfevaten, te brede lymfevaten of van een aandoening aan de lymfeknopen. Primair lymfoedeem ontwikkelt zich vaak tussen de puberteit en het vijfendertigste levensjaar, en komt vooral voor in de benen en de voeten.

Secundair lymfoedeem ontstaat door een invloed van buiten af. Dit kan bijvoorbeeld door een wondroosinfectie, een botbreuk of door verbranding, maar secundair lymfoedeem is vaker een gevolg van de behandeling van kanker. Door de operatie en de bestraling worden lymfeklieren verwijderd en/of beschadigd. Wanneer lymfeklieren verwijderd en/of beschadigd raken kunnen deze hun werk niet altijd meer goed doen, en kan het lichaam het vocht niet altijd voldoende afvoeren.

Wat zijn de verschijnselen van lymfoedeem?

Patiënten met lymfoedeem ervaren vaak een gevoel van zwaarte, soms wel loodzwaar. Daarnaast gaat lymfoedeem vaak gepaard met pijn, stijfheid in gewrichten, steken, bewegingsbeperking en een toename in omvang.

Behandeling

De belangrijkste behandeling voor lymfeoedeem is manuele lymfedrainage. Dit is een lichte, rustgevende massagetechniek waarbij de lymfevaten gestimuleerd worden, deze techniek wordt vaak in combinatie met fibrosegrepen gebruikt om de verhardingen soepel te maken. In aanvulling op deze massagetechniek wordt vaak gebruik gemaakt van de Lymfapress. Dit is een apparaat welke middels pneumatische compressie druk uitvoert op de lymfevaten. De Lymfapress wordt uitsluitend in combinatie met manuele lymfedrainage gebruikt.

Om de effectiviteit van de behandeling te behouden, zijn er verschillende methoden beschikbaar. Al deze methoden werken door middel van druk op de lymfevaten. Dit, in combinatie met beweging zorgt voor een goede afvoer van het lymfevocht. Enkele voorbeelden van deze methoden zijn zwachtelen of een therapeutische elastische kous.

Andere mogelijke behandelingen in de praktijk zijn:

• Beweging- & ademhalingsoefeningen
• Lymfetape
• Ultrageluid
• Deep Oscillation

De huidtherapeute zal in samenspraak met u en de verwijzende arts bepalen welke behandeling(en) geschikt is voor uw situatie.